Ancak iyi bir girişimin ve hatta iyi bir e-ticaret girişiminin en başında gelen temel taşlardan biri iyi bir iş planı.
Girişiminizi güçlendirmek için, e-ticaret işinizi hayata geçirmek ve büyütmek için, yatırımcılarınız ve teşvik sağlayıcılar da öncelikle sizin bu kıymetli planınıza bakacak.
Size bu planı en doğru kapsamda hazırlamanın yollarınız anlatıyoruz.
Başına çöküp planı yazıp bitirmenin işine yaracağını bile bile birçok iş sahibi borç başvurularını ertelemekte, iş planlarını yazmayıp kaytarmak için ellerinden geleni yapmakta.
Ama e-ticaret ya da perakende satış işinizi büyütmek için teşviğe ya da krediye ihtiyacınız varsa iş planınızı yazmaktan başka çareniz yok. Ama finans başvurularınızda kullanabileceğiniz, şirketinizin büyüme planlarına yön verecek önemli bir araç haline gelebilecek verimli, ilgi çekici ve hatta iddia ediyoruz ki eğlenceli olabilecek bir yaklaşım kullanma şansınız var.
İŞ PLANLAMADA “İDEAL MÜŞTERİ” YAKLAŞIMI
Anlamsız çizikler gibi duran grafiklerin, iş dünyası jargonlarının sıkıcılığının sayfadan sayfaya koştuğu 80 sayfalık kısa hikaye artık geçti gitti. İşiniz artık yaratıcı ve yeni ve iş planınız da bunu yansıtmalı.
Basit bir soruyla başlayın: Benim ideal müşterim kim ?
İş planına ekleyeceğiniz her içerik aklınızda bu soru dönüp dolaşarak yazılmalı. Bir kere işiniz için bir adet mükemmel müşteri (klonlama imkanınız olsa binlerce klonlayacağınız) tanımladınız mı piyasa araştırmanız, pazar planınız, harekat el kitabınız ve hatta finansal tahminleriniz için temel hazır demek. İşinizin hangi sorunu kim için çözdüğünü net bir şekilde anladıktan sonra iş planınızı yazmak müşterinizi nasıl mutlu edeceğiniz egzersizinden başka birşey olmamakta.
“Bir iş planı mükemmel müşterinizi nasıl mutlu edersiniz egzersizi olmalı” ve birden iş planınız eyleme dökülebilir hale geliyor. gerçekten de ilerlemenizi değerlendirmede işinizi yönlendirmekte kullanacabileceğiniz bir kılavuz .
Ayrıca daha net, spesifik ve temiz bir hale geliyor. Artık 80 sayfalık bir cilt değil.
Eğer iş planınızı bu odaklanmayla yazarsanız yatırımcıları heyecanlandırmakta hiç sıkıntı yaşamayacaksınız.
İŞ PLANINA NELER DAHİL EDİLMELİ?
Bu yeni yaklaşımla bile olsa iş planınız yatırımcıların beklentilerindeki gibi düzenlenmeli.
Tavsiyemiz aşağıdaki gibi bi genel taslak izlemeli ve işinize uygun hale getirmenizdir:
1. Yönetim Özeti
İş planınızına genel bir bakış. Önemli tüm noktaları bir sayfada toplayın.
2. İş Tanıtımı
a. Ürünler ve Hizmetler: Ürününüz ve kime sattığınız
b. Şirket Mülkiyeti / yasal durum: Şirket sahibinin kim olduğu , her ortağın şirketin kaçta kaçına, sahip olduğu, şirket şahsi mi , ortaklık mı yoksa sermaye şirketi mi, bugüne kadar oratklar tarafından şirkete ne kadar yatırım yapıldı gibi soruların cevabı lazım
c. Başlangıç özet: Ne kadar paraya ihtiyacınız var ve nasıl harcayacaksınız?
d. Görev / Vizyon: Bu iş alanında olmanızın amacı nedir? Bu hikayenizin müşteri ve yatırımcılarla paylaşmak isteyeceğiniz önemli bir kısmıdır.
e. Hedefler ve amaçlar: İşiniz için en az bir kısa vadeli (bir sene içinde) ve bir uzun vadeli (3 sene ya da daha sonrası) hedef dahil ediniz. Bu hedeflere ulaşmak için 2-3 adet hedef tanımlayınız.
3. Pazar
a. İdeal Müşteri: Müşterinizin kafanızdaki görüntüsü nedir?
b. Pazar Boyutu: Bütün pazarınızı ve ne kadar büyük olduğunu tartışın.
c. Pazar Bölümlenmesi: Ürün ve hizmetleriniz çok fazla olmayan bir kaç tip müşteriye hitap edecek. Pazar bölümlerinizi ve ideal müşterinizin hangi bölüme girdiğini belirtin.
4. Endüstri Trendleri
İçinde bulunduğunuz endüstrinin yerel ve global trendleri nelerdir? Bu bölüm ayrıca değiştirme maliyetleri, sağlayıcılar ve ortaya çıkabilecek potanisyel rakipler hakkında bilgi vermek için uygundur.
5. Yarış
Bütün büyük rakiplerinizi artıları ve eksileri ile listeleyin. Satın alanlara sağladıkları yararları da edin.
6. Pazarlama ve Satış planları
a. Rekabet Avantajı: Sizi diğerlerinden ve sizin ürününüzü satanlardan farklı yapan nedir?
b. Pazarlama Planı: İlk ve devam eden dönemlerde Pazar aktiviteleriniz nasıl gözükecek ve bunlar için bütçeniz nedir? Pazarlama aktiviteleriniz size ne kadar yeni müşteri getirecek? Abone sayınız ne olacak? İnternet sitesi trafiğiniz ne kadar olacak?
7. SWOT analizi
Zayıflıklarınızı , Artılarınızı , Tehditlerinizi ve İmkanlarınızı analiz edin. Şirketinizin en iyi yönleri nelerdir ? hangi konuda en iyisiniz ? Hangi Pazar ve endüstri değişimliklerini avantaj oalrak alıp yararınıza çevirebilirsiniz? Bu dış faktörler başarılı olmanızı engelliyor mu? Şirketinizin bu zorluklarla nasıl başedeceğini anlatan bir paragraf ekleyin.
8. Operasyonlar
a. Genel operasyonlar: Çalışma saatleriniz nedir? Yeni müşteri getirme süreciniz nedir? Eleştiri, geri dönüm ve yönledirmeler hakkında ne düşünüyorsunuz ? Açık net bir müşteri çekme kanalınız var mı (bir kişinin müşteriniz olmak için izlediği yol)? İşinizde tipik bir gün nasıl geçiyor?
b. Konum : Eğer bir ofisiniz varsa yerini belirtin ve niye burayı seçtiğinizi anlatın. Eğer işinizi sadece online olarak yapacaksanız niye bunu tercih ettiğinizi anlatın .
c. Dağıtım: Satışınız direkt müşteriye mi yoksa toptan mı yoksa bağlı şirketler üzerinden mi?
d. Mal sağlayıcılar : İşinize ürün sağlayan başlıca mal sağlayıcılar kimlerdir ve bunları nasıl seçtiniz?
9. Yönetim ve Personel
a.Yönetime Genel Bakış: Yönetim ekibinizin geçmişini ve günlük operasyonlardaki rollerini açıklayın.
b. Personel/kadrolaşma: Burada kişisel ihtiyaçlarınızı, hangi aralıklarla işe aldığınızı, yaklaşık maaşları ve organizasyon şemanızı özetleyin. Her elemanın günlük olarak ne yaptığını açıklayın.
İşinizin saat gibi çalışmasını sağlayan çalışanlarınız, o yüzden tam olarak kimin ne yaptığını anlatın.
10. Çıkış Stratejisi
Bu iş sektöründe sonsuza kadar kalmayı planlıyor musunuz yoksa bir süre sonra satabilir misiniz? Lisanslar mısınız? Bayilik sistemi mi kuracaksınız? Yatırımcılar paralarınız nasıl geri alacaklarını bilmek ister. Eğer yatırımcınız devlet ise, sizin devlete, ülkeye ve kendinize ne şekilde katkı sağlayacağınızı, sürdürülebilirliğinizi bilmek ister.
11. Mali Öngörüler
a. Varsayımlar: Herkes bu bölümü atlar halbuki mali tahmnilerin en önemli bölümüdür. Kazanç, satış büyümesi ve giderler hakkındaki varsayımlarınızı açıklayın.
b. Ne kar ne zarar et: Şirketinizin nasıl başabaş gideceğini, tüm giderlere yetecek kadar nasıl kazanç sağlayacağını kısaca özetleyin.
c. Kar ve zarar : Tahimini net karınızın üstünü çizin. Endüstri standartının altında mı üstünde mi ve niye böyle olduğunu açıklayın.
d. Nakit akışı: Kredi politikalarınızı açıklayın. Kasa bakiyeniz düştüğünde ne yapacaksınız açıklayın.
e. Bilanço: Kısaca özsermayeye (şahıs veya yatırımcı katkısı) olan tahmini borçları (verilmiş borçlar ve alınmış krediler) açıklayın. Niye böyle bir bakiye seçtiğinizi anlatın.
NE ZAMAN YAZMAYI BIRAKMANIZ GEREKTİĞİNİ BİLİN
Pazar araştırması ve analizine kaptırıp gitmek çok kolay. Pazar bölümlemeniz ve ideal müşteriniz üzerine yoğunlaşın. Kısa birer paragrafla açıklayın.
Personel bölümünde tam iş açıklamalarına ihtiyacınız yok. Bir iki satır yeterli. Rekabet analizinde de 3-5 tane en yakınınızda olanlardan bahsedin. Restoran ve perakende sektörlerinde olduğu gibi çok fazla rekabetçiniz varsa tek tek inceleyeceğinize kategorilere gruplayıp inceleyin.
Yatırımcılar çok uzun iş planlarını okumayı sevmez o yüzünde uzun iş planları yazmayın.
Genellikle yatırımcı ilk olarak yönetim özetinize ve mali öngörülerinize bakacak, eğer bunları beğenirse diğer bölümlere bakacaktır. Yönetim özetinizin ideal müşterinizi, finansman talebinizi, tahmini borç geri ödeme periyodunuzu, kar potansiyelinizi ve takımınızın tüm bunları hayata geçirme kabiliyetini içerdiğinden emin olun ve bir sayfayı geçmeyin.
Tekrarlıyoruz, yönetim özetiniz bir sayfayı geçmesin ve yönetim özetinizi, iş planınızı bitirmeden yazmaya kalkmayın . Fikirler kafanızda tazeyken ve ana noktalar daha net aklınızdayken son cebelleşeceğiniz bölüm yönetim özeti olmalıdır.
Bu denilenlerin tamamını yaparsanız öz ve net 20 sayfayı geçmeyen bir iş planınız olacak.
FİNANSMANI ALDIKTAN SONRA İŞ PLANINIZLA NE YAPMALISINIZ
Artık elinizde ideal müşteriye odaklanmış sizi yolunuzda tutacak güçlü bir araç olan bir iş planınız var.
Net hedef ve amaçlar koyduğunuzu varsayarsak geri dönüp, gözden geçirip, başarıp başarmadığınız değerlendirebilirsiniz.
Mali tahminlerinizi işinizin gerçek değerleriyle karşılaştırıp çabukça neyin değiştirilmesi gerektiğini görmek için kullanabilirsiniz. Pazarlama kampanyaları yaptığınızda paranızın malınızı satmak istedğiniz ideal müşteriyi etkileyecek şekilde harcanıp harcanmadığını kontrol edebilirsiniz.
Gördünüz mü? İş planınız artık hem işinizi düzgün yürütmekte hem de finansman sağlamakta kullanacağınız yararlı bir araç oldu. Sonuçlar kendini göstermeye başladığında "iyi ki işi bittikten sonra çekmeceninin birine tıkmamışım "diyebileceğiniz bir doküman oldu.
Şimdi bu iş planınızla yeni e-ticaret işinize atılmanın zamanı.